O‘zbekiston musulmonlari idorasi karantin sharoitida qurbonlik qilish tartibini ma’lum qildi
O‘zbekiston musulmonlari idorasi fatvo hay’ati o‘zining Telegram kanalida karantin sharoitida qurbonlik qilish tartibini tushuntirib berdi.
“Bismillahir Rohmanir Rohim. Hozir yurtimizda karantin davom etayotgani va ayni qurbonlik kunlarida transport harakati cheklangani sababli qurbonlik qilishda ba’zi qiyinchiliklar bo‘lishi tabiiy.
Qurbonlik vojib bo‘lgan yurtdoshlarimiz imkon qadar qo‘y sotib olib, qurbonlik qiladi. Buning iloji bo‘lmasa, qo‘y topa oladigan biror kishini topib, uni sotib olish va qurbonlik qilishga vakil qiladi. Chunki qurbonlik qilishda o‘zidan boshqasini vakil va o‘rinbosar qilish joizdir. Agar bir kishi boshqa odamni qurbonlikka vakil qilsa, jonivorni sotib olish va so‘yish vaqtida vakil qurbonlikni niyat qilishi kifoya qiladi. Sotib olishda narxi kelishilsa kifoya, pulini nasiya ham qilish mumkin. Telefon yoki biror vosita orqali biror kishini ‘meni nomimdan qurbonlik qilgin’ deb vakil qilsa, vakilning qurbonligi uning nomidan o‘tadi.
Hanafiy mazhabiga ko‘ra, boy (ya’ni nisob miqdoriga ega) kishilarning qurbonlik qilishi vojibdir. Buning ustiga qurbonlik ibodati qon oqizishga bog‘langan bo‘lib, qiymatni sadaqa qilish bilan qilib ado bo‘lmaydi. Bu haqda alloma Alouddin Kosoniy rahimahulloh shunday deydilar:
‘Bir kishi qurbonlik kunlarida qo‘yning o‘zini yoki qiymatini sadaqa qilsa, qurbonlik o‘rniga o‘tmaydi. Chunki qurbonlikning vojibligi qon oqizishga bog‘liqdir. Asl qoida shuki, agar vojiblik ayni bir ishga bog‘liq bo‘lsa, uning o‘rniga boshqasi o‘tmaydi…’.
Qurbonlik qilishi vojib bo‘lgan, boy kishi qurbonlik kunlarida jonliq so‘ya olmasa-yu, qurbonlik kunlari o‘tib ketsa, qazosi uchun o‘rtacha qo‘yning qiymatini sadaqa qilishi vojib bo‘ladi. Ammo faqir kishi qurbonlik uchun jonliq sotib olib, uni qurbonlik kunlarida so‘yolmagan bo‘lsa, qazosi uchun jonliqni tirik holida sadaqa qiladi. Lekin bunday sadaqa qilish bilan o‘z vaqtida so‘yilgan qurbonlikka va’da qilingan savobga erishilmaydi.
Qurbonlik go‘shtini taqsimlash va tarqatishga kelsak, ushbu amal shariatimizda mustahab amal hisoblanadi. Bugungi epidemiologik talablar qat’iy belgilangan bir paytda vaziyatdan kelib chiqib, go‘shtni tarqatish aynan hayit kunlarida bo‘lishi shart emas. Balki keyinchalik ham tarqatilishi mumkin. Vakil orqali uzoqroq joyda qurbonlik qildirganlar xohlasalar, o‘sha joyda tarqatishlari ham joiz. Vallohu a’lam”, — deyiladi O‘zbekiston musulmonlari idorasi xabarida.
Avvalroq Shavkat Mirziyoyev Qurbon hayitining birinchi kunini karantin qoidalariga amal qilgan holda nishonlash to‘g‘risida qaror qabul qilgani, Qurbon hayitining birinchi kuni qaysi sanaga to‘g‘ri kelishi haqida xabarlar berilgan edi.
Ma’lumot uchun, Misrdagi “Dorul Ifto” fatvo hay’ati tomonidan hijriy 1441-yil Zulhijja oyining birinchi kuni milodiy yil hisobi bo‘yicha 2020-yil 22-iyul kuniga to‘g‘ri kelayotgani e’lon qilingan.
